Συναισθηματική νοημοσύνη και κατάθλιψη (101)

Είναι βέβαιο πως η ψυχιατρική έχει κάνει μεγάλα βήματα τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς όμως δεν είναι ακόμη σε θέση να θεραπεύσει όλα τα ψυχιατρικά νοσήματα. Τα θέματα του νου, της ψυχής και γενικότερα της πνευματικής υπόστασης του ανθρώπου δεν μπορούν να αναλυθούν βιολογικά, να μπουν κάτω από το μικροσκόπιο και να βρεθούν έτσι τα αίτια  που προκαλούν τις διαταραχές τους.

Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι όμως ένα ενιαίο σύνολο. Και σαν τέτοιο είναι φανερό πως θα πρέπει
να αντιμετωπίζεται, πράγμα που δεν έχει κάνει μέχρι τώρα η μοντέρνα ιατρική. Αντίθετα, έχει κομματιάσει ένα αδιαίρετο σύνολο (τον ανθρώπινο οργανισμό) και μελετάει τα διάφορα κομμάτια του μεμονωμένα, προσπαθώντας έτσι να φτάσει σε μεγαλύτερο βάθος γνώσης.

Τα ευρήματα όμως της λειτουργίας των μερών ενός συνόλου δεν είναι βέβαιο πως μένουν τα ίδια όταν το σύνολο αυτό λειτουργεί συνολικά. Προφανώς τότε, δημιουργούνται δυνάμεις που επηρεάζουν τη λειτουργία των διαφόρων τμημάτων, ενώνοντάς τα σε μία συνολική λειτουργία. Δυνάμεις  που δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν όταν τα διάφορα μέρη του συνόλου μελετώνται μεμονωμένα.

Μέσα από την κβαντική φυσική, ξέρουμε τώρα πια με βεβαιότητα πως αυτό που αποκαλούμε υλικό μας σώμα δεν είναι παρά συμπυκνωμένη ενέργεια. Το άυλο σώμα μας από την άλλη, αυτό που αποκαλούμε ψυχή, δεν χωράει αμφιβολία πως είναι και αυτό κάποια μορφή ενέργειας, πιο αραιή αφού δεν είναι ορατή από τις πέντε αισθήσεις μας, υπαρκτή ωστόσο, αφού επηρεάζει όπως έχει πλέον αποδειχθεί, την κατάσταση του υλικού μας σώματος, οδηγώντας το σε ασθένειες ή υγεία.

Οι ενέργειες αυτές, όμως, δεν είναι απομονωμένες, η μία από την άλλη, ούτε από όλες τις άλλες ενέργειες που υπάρχουν στον κόσμο γύρω μας. Υπάρχουν προφανώς αλληλεπιδράσεις, μόνο που είναι πολύ δύσκολο να ερευνηθούν αυτές.

Η ψυχή μας, που εκφράζεται μέσα από τα συναισθήματά μας, επηρεάζεται άμεσα από όλες αυτές τις αλληλεπιδράσεις. Έτσι κάθε ψυχικό νόσημα, έχει πολλαπλές αιτίες και κάθε περίπτωση είναι μοναδική, γι αυτό και κάθε ασθενής θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται διαφορετικά, ανάλογα με την περίπτωσή του. Πράγμα που δεν γίνεται δυστυχώς με τα ψυχικά νοσήματα.

Για την κατάθλιψη, που εμφανίζουν όλο και περισσότεροι  στην εποχή μας, χορηγούνται τα γνωστά αντικαταθληπτικά SSRIs (ανταγωνιστές της σεροτονίνης), οποιαδήποτε και αν είναι η αιτία της κατάθλιψής τους. Αυτό όμως δεν είναι θεραπεία. Είναι απλή καταστολή ενός συμπτώματος, και αλλαγή της λειτουργίας του εγκεφάλου, πράγμα που οδηγεί σε περισσότερα προβλήματα στη συνέχεια.

Τα αίτια που μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη ένα άτομο μπορεί να είναι πολλά και ποικίλα. Από διατροφικές ελλείψεις, μέχρι τραυματικά γεγονότα της ζωής, λανθασμένες αντιλήψεις κ.ά.  Τα άτομα που παρουσιάζουν κατάθλιψη θα πρέπει, επομένως,  να εξετάζονται  συνολικά, για όλους αυτούς τους λόγους πριν τους δοθεί οποιαδήποτε θεραπεία.

Η καινούργια θεραπεία που ονομάζεται MBCT (Mindfulness Based Cognitive Therapy = γνωσιακή θεραπεία που στηρίζεται στην εγρήγορση), που ουσιαστικά μαθαίνει στο άτομο να αναγνωρίζει και να αντιμετωπίζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του σε κάθε κατάσταση της ζωής του, φαίνεται πως δίνει αρκετά καλά αποτελέσματα, και άτομα που την ακολουθούν μπορούν να απαλλαγούν από τα φάρμακα, όπως δείχνουν οι πρόσφατες έρευνες.

Σε μία καινούργια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό The Lanset, οι ερευνητές αναφέρουν πως με αυτή την θεραπεία που εφαρμόστηκε σε 212 καταθλιπτικά άτομα, το 56 % κατάφεραν μέσα σε δύο χρόνια, να απαλλαγούν από τα φάρμακα και την νόσο τους ! Το ποσοστό αυτό ήταν περίπου το ίδιο και σε άλλη ομάδα 212 ατόμων που αντιμετωπίστηκαν με αντικαταθλιπτικά φάρμακα.  

Τα αποτελέσματα είναι πολύ σημαντικά γιατί δείχνουν πως είναι δυνατόν να έχει κάποιος το ίδιο αποτέλεσμα χωρίς φάρμακα και να απαλλαγεί, επομένως, από τις παρενέργειές τους.  

Η αναγνώριση των αρνητικών σκέψεων και συναισθημάτων και η σωστή τους αντιμετώπιση, που διδάχθηκε στους πάσχοντες από κατάθλιψη στην πιο πάνω μελέτη, είναι στην ουσία ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης, μέσα από αυτοπαρατήρηση και αυτογνωσία. Και αυτή, μαζί με την σωστή διατροφή, την χαλάρωση, την άσκηση και το γέλιο, αποτελούν την σωστή αντιμετώπιση των στρες της ζωής, και επομένως την βάση της αντιμετώπισης όλων των νοσημάτων, όπως εγώ πιστεύω και δεν κουράζομαι να σας λέω, έστω και αν κινδυνεύω να γίνω γραφική.

Με αγάπη