Υγιεινή διατροφή (36)

Γλουτένη. Είναι στ’ αλήθεια εχθρός της υγείας μας;

Γεια σας φίλες και φίλοι

Έχει γίνει πολύ της μόδας στην εποχή μας, να συστήνεται αποφυγή τροφών που περιέχουν γλουτένη,  σε ασθενείς που πάσχουν από διάφορα νοσήματα καθώς και στα παιδιά με αυτισμό. Από πολλούς αντιμετωπίζεται η γλουτένη   (συστατικό των περισσότερων γνωστών μας δημητριακών) σαν εχθρός της υγείας, αλλά δεν ξέρω πόσο σωστό είναι κάτι τέτοιο. 
Η άποψη αυτή προέκυψε από το γεγονός πως αρκετοί έχουν δει τα συμπτώματα της νόσου τους να μειώνονται αισθητά με την αποφυγή της γλουτένης στη διατροφή τους. Αυτό  μπορεί να σημαίνει πως η γλουτένη ευθύνεται για τη νόσο τους, μπορεί όμως και να σημαίνει, πως υπάρχει ένα γενικότερο πρόβλημα που έχει οδηγήσει τόσο στη νόσο τους όσο και στην αντίδραση του οργανισμού τους στη γλουτένη.

Άρχισα λοιπόν να ερευνώ το θέμα διαβάζοντας διάφορες σχετικές έρευνες.

Στο πανεπιστήμιο, την εποχή που φοιτούσα εκεί εγώ, μαθαίναμε πως η αντίδραση του οργανισμού στην γλουτένη που οδηγεί στην νόσο που είναι γνωστή ως «κοιλιοκάκη» είναι κληρονομική και πως εμφανίζεται νωρίς στη ζωή. Λίγα χρόνια αργότερα οι απόψεις άλλαξαν και διαπιστώθηκε πως μπορεί να εμφανίσει την νόσο αυτή κάποιος σε οποιαδήποτε ηλικία. Στη σημερινή εποχή είναι πια παραδεκτό πως η «κοιλιοκάκη» ή αλλιώς «εντεροπάθεια από γλουτένη» είναι απλά μια πτυχή του φάσματος όλων των πιθανών εκδηλώσεων της ευαισθησίας στη γλουτένη.

Ξέρουμε δηλαδή τώρα, πως η ευαισθησία στη γλουτένη μπορεί να εκδηλωθεί με συμπτώματα από άλλα όργανα (όπως από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα ή το δέρμα) χωρίς να διαπιστώνεται βλάβη στο έντερο.(1) Έρευνες έχουν δείξει πως στο αίμα των ασθενών αυτών κυκλοφορούν τα ίδια αντισώματα εναντίον της γλουτένης, όπως και στους ασθενείς με κοιλιοκάκη.

Η άποψη που επικρατεί σήμερα λοιπόν είναι πως η ευαισθησία στη γλουτένη είναι ένα νόσημα του ανοσοποιητικού.(2) Οφείλεται δηλαδή σε διαταραχή της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, τα κύτταρα του οποίου λανθασμένα αναγνωρίζουν την γλουτένη σαν «εχθρό»  και παράγουν εναντίον της αντισώματα.  Πρόκειται δηλαδή για μία αντίδραση του οργανισμού ανάλογη με αυτή που οδηγεί στις γνωστές μας αλλεργίες.

Σε μία μάλιστα πρόσφατη έρευνα που μελετήθηκαν τα αντισώματα εναντίον της γλουτένης στο αίμα παιδιών με αυτισμό, διαπιστώθηκε πως τα αντισώματα που βρέθηκαν αυξημένα ήταν τα γνωστά IgG αντισώματα και οι ερευνητές δηλώνουν πως μπορεί αυτό να μην σημαίνει πως αυτά είναι αντισώματα που ο οργανισμός φτιάχνει ειδικά για την "γλιαδίνη" (πρωτεΐνη που υπάρχει στη γλουτένη) αλλά μπορεί  να τα έχει φτιάξει ο οργανισμός  για κάτι άλλο και απλά να αντιδρούν με αυτήν, οδηγώντας σε συμπτώματα. (3)

Άσχετα με τις λεπτομέρειες της βιολογίας, ένα είναι σίγουρο. Πώς και σε αυτή τη περίπτωση (δυσανεξία στη γλουτένη), όπως και σε τόσες άλλες (αλλεργίες, καρκίνοι, αυτοάνοσα νοσήματα) πρόκειται για διαταραχή της λειτουργίας του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Και τι κρύβεται κάτω από την διαταραχή της λειτουργίας του ανοσοποιητικού; Το στρες, όπως πάρα πολλές φορές σε αυτή την ιστοσελίδα σας έχω εξηγήσει. 

Καλό είναι να αποφεύγει κανείς όσες ουσίες του προκαλούν αλλεργία, αν δεν φροντίσει όμως να αντιμετωπίσει σωστά τα στρες της ζωής του, θα βρεθεί κάποια άλλη ουσία στη συνέχεια, στην οποία θα επιτεθεί το ανοσοποιητικό του. Και η λύση δεν είναι βέβαια να κλειστούμε τελικά σε ένα κλουβί, ούτε να τρεφόμαστε με χημικούς ορούς. Η λύση είναι να φροντίζουμε να αντιμετωπίζουμε σωστά τα στρες στη ζωή μας για να ζούμε ελεύθεροι.

Με αγάπη

Πηγές :  

1. http://www.neurology.org/content/66/3/373.short

2. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S147444220970290X

3.http://www.medscape.com/viewarticle/807390?nlid=31983_1048&src=wnl_edit_dail&uac=101389ST