Σχέση εμβρυϊκής ζωής με τα προβλήματα των ενηλίκων

 

Γεια σας φίλες και φίλοι μου

Η αντίδραση του στρες του οργανισμού, όπως πολλές φορές σας έχω πει, είναι συνδεδεμένη με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Υπάρχει σε όλα τα ζώα, από τα ερπετά μέχρι τον άνθρωπο, μόνον που είναι διαφορετική στο κάθε είδος εξέλιξης (ερπετά, θηλαστικά, άνθρωπος). Ο άνθρωπος έχοντας στον δικό του εγκέφαλο και τους εγκεφάλους των προηγουμένων δύο ομάδων, έχει, όπως είναι επόμενο, όλες τις αντιδράσεις.

Τα ερπετά μπροστά σε κάποιο εχθρό (στρες) μένουν ακίνητα σαν νεκρά, γιατί δεν έχει ακόμη εξελιχθεί σε αυτά τρόπος χαλάρωσης από την αντίδραση του στρες. Ο άνθρωπος παρουσιάζει αυτή την αντίδραση (freezing- κρίσεις πανικού, λιποθυμίες κ.λπ) όταν νιώθει

τελείως ανήμπορος να αντιμετωπίσει κάποια εχθρική γι αυτόν κατάσταση. Αν η κατάσταση είναι αντιμετωπίσιμη αντιδρά με την αντίδραση των θηλαστικών. Ορμόνες ανεβάζουν την ενέργειά του ώστε να είναι ικανός να παλέψει με τον εχθρό ή να τρέξει μακριά του να γλυτώσει ( fight or flight - πάλη ή φυγή). Αν όμως τα πράγματα είναι πιο εύκολα, τα πρωτεύοντα (πίθηκοι και άνθρωποι) μπορούν να μένουν χαλαρά με την κοινωνικοποίησή τους. Αισθάνονται δηλαδή ασφαλή όταν περιβάλλονται από άλλους γιατί τα νεύρα των ματιών, αυτιών, χειλιών και φωνής ενώνονται με χαλαρωτικές νευρικές ίνες με την καρδιά τους και τα κάνουν να νιώθουν ασφαλή (polyvagal theory).

Έρευνες έχουν δείξει, ότι στρεσογόνα γεγονότα της παιδικής ηλικίας οδηγούν σε υπερδιέγερση της αντίδρασης του στρες, κάνοντας τους ενήλικες που τα έχουν βιώσει πολύ πιο αντιδραστικούς στο στρες, πράγμα που τους οδηγεί πολύ πιο εύκολα από τον υπόλοιπο κόσμο σε κατάθλιψη, μετατραυματικό σύνδρομο, αγχώδη συνδρομή κ.λπ ενώ επηρεάζει επίσης τις γνωστικές και μαθησιακές τους ικανότητες.  Έρευνα σε ποντίκια όμως, έχει δείξει ότι και το στρες της μητέρας κατά την κύηση επηρεάζει την αντίδραση  στις εχθρικές καταστάσεις της ζωής των παιδιών που γεννιούνται από εκείνην.  Η ανθεκτικότητα (resilience) δηλαδή των ατόμων στο στρες είναι μειωμένη αν, όταν βρισκόντουσαν  έμβρυα στη μήτρα της μητέρας τους, είχε εκείνη αντιμετωπίσει στρεσογόνο κατάσταση…

Οι έρευνες έχουν καταλήξει πως τόσο η προγεννητική περίοδος καθώς και τα πρώτα παιδικά μας χρόνια επηρεάζουν τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε σαν ενήλικοι το στρες στη ζωή μας. Καταλαβαίνετε λοιπόν πόσο απαραίτητη είναι η έγκαιρη ενημέρωση στο σχολείο των νέων ανθρώπων για την ευθύνη που έχουν ως μέλλοντες γονείς για την ψυχική κατάσταση ολόκληρης της κοινωνίας…

Δεν θα σταματήσω, λοιπόν, όσο και αν επαναλαμβάνομαι, να λέω πως το θέμα του στρες και της σωστής του διαχείρισης πρέπει να μπει σαν μάθημα όχι μόνον στην Ιατρική σχολή αλλά και στα σχολεία. Εύχομαι κάποια στιγμή τα λόγια και τα γραπτά μου να πέσουν στα κατάλληλα χέρια που θα τα χρησιμοποιήσουν όπως πρέπει…

Με αγάπη