ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ (17)

Η αξία του να συμπάσχεις...             

Η λατινική λέξη empathy, παρ’ ότι φανερά Ελληνική στη ρίζα της, δεν ερμηνεύεται σαν εμπάθεια, αλλά αντίθετα σαν συμπάθεια.

Με την λέξη αυτή οι νευροεπιστήμονες που ασχολούνται με την έρευνα της λειτουργίας του εγκεφάλου εννοούν την ικανότητα κάποιου να μοιράζεται συναισθήματα και να κατανοεί τις σκέψεις του άλλου, τις επιθυμίες και τα αισθήματά του. Είναι δηλαδή η λέξη αυτή το αντίθετο του εγωισμού. Είναι η ικανότητα κάποιου να συμπάσχει και να κατανοεί τα προβλήματα των άλλων  γύρω του. Αυτή είναι η λεγόμενη "ενσυναίσθηση".

Οι μέχρι τώρα έρευνες, έχουν δείξει πως υπάρχουν δύο συστήματα στον εγκέφαλο που συμμετέχουν σε αυτή τη λειτουργία. Ένα που έχει να κάνει με το συναίσθημα και ένα άλλο που σχετίζεται με την γνωστική λειτουργία. Το πρώτο, σύμφωνα με τις έρευνες, ενεργοποιείται νωρίτερα στη ζωή (βρεφική ηλικία), ενώ το δεύτερο αναπτύσσεται με την ηλικία.

Και παρ’ ότι τα δύο αυτά συστήματα λειτουργούν σε συνεργασία για τη βίωση αυτού του συναισθήματος, έχει βρεθεί από τις έρευνες, πως διάφορες ορμόνες και νευροπεπτίδια που εκκρίνονται στον οργανισμό, επηρεάζουν περισσότερο ή λιγότερο το ένα από τα δύο. Αυτό μπορεί να εξηγήσει τις διαφορές που παρατηρούνται ως προς αυτό το συναίσθημα σε διάφορες ψυχιατρικές ασθένειες.

Ο λόγος που αποφάσισα να σας μιλήσω για αυτό το συναίσθημα της empathy (κρατάω αυτή την λέξη, γιατί η Ελληνική λέξη συμπάθεια δεν αποδίδει σωστά το νόημα της) είναι γιατί πέρα από το ότι αποτελεί αυτό την βάση της ηθικής μας και της κοινωνικής μας συμπεριφοράς, βοηθάει επίσης πολύ την λειτουργία ολόκληρου του οργανισμού αλλά και την επίτευξη των στόχων μας στη ζωή γενικότερα, γιατί όπως είναι κατανοητό, από τα συναισθήματά μας εξαρτάται η συμπεριφορά μας και η επικοινωνία μας με τους άλλους.

Στο βιβλίο του με τον τίτλο «οι 7 συνήθειες των πολύ αποτελεσματικών ανθρώπων» ο Stephen Covey γράφει: Το να ακούς με empathy (να συμπάσχεις δηλαδή με όσα ακούς), είναι τόσο δυνατό εργαλείο γιατί σου δίνει πολύ ακριβή στοιχεία για να δουλέψεις στη συνέχεια με αυτά. Αντί να προβάλλεις την δική σου αυτοβιογραφία και να συμπεραίνεις, σκέψεις, συναισθήματα, κίνητρα και ερμηνείες, έχεις να κάνεις με την πραγματικότητα μέσα στο κεφάλι αυτού που έχεις απέναντί σου….

Και αυτό όπως καταλαβαίνετε είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για οποιαδήποτε δουλειά και αν κάνει κανείς.
Εκτός αυτού όμως, το να ακούς με προσοχή και να συμπάσχεις με τον συνομιλητή σου, προσφέρει μεγάλη ανακούφιση σε εκείνον, έστω και αν δεν συμφωνείς με όσα λέει ή νιώθει.

Από την άλλη μεριά, είναι πια πάρα πολλές οι επιστημονικές έρευνες που έχουν αποδείξει πως το να συμπάσχεις αλλάζει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα την λειτουργία του δικού σου εγκεφάλου και χαρίζει γαλήνη και ευτυχία, πράγμα που μειώνει σημαντικά την επίδραση των στρες στον οργανισμό και χαρίζει υγεία. Η νέα επιστήμη που ασχολείται με αυτές τις αλλαγές που γίνονται στον εγκέφαλο λέγεται "νευροπλαστικότητα - neuroplasticity"

Όλα αυτά ήρθαν στο νου μου, καθώς διάβαζα χθες ένα μέιλ που μου έστειλε ένας φίλος με τις οργανώσεις βοήθειας που έχουν αναπτυχθεί σε ολόκληρη την Ελλάδα τώρα με την οικονομική κρίση. Τόσος κόσμος να συμπάσχει και να κατανοεί το πρόβλημα τόσων άλλων που υποφέρουν και να προσπαθεί να βοηθήσει, είναι κάτι πολύ συγκινητικό, αλλά και λυτρωτικό συνάμα. Όλοι αυτοί που συμπάσχουν και βοηθούν όσους έχουν ανάγκη, αν και πιθανόν δεν το γνωρίζουν, κάνουν μεγάλο καλό και στον εαυτό τους συγχρόνως, λιγοστεύοντας τις επιπτώσεις που τα στρες της ζωής έχουν στον οργανισμό τους και προασπίζοντας έτσι την υγεία τους. Σκέφτηκα λοιπόν να τους ενημερώσω.

Με αγάπη

* Η ικανότητά μας να συμπάσχουμε ενισχύεται παρακολουθώντας τις εκφράσεις  των  προσώπων γύρω μας. Έχει μάλιστα φτιαχτεί και μία σχετική άσκηση με αυτό το μικρό βίντεο. Προσπαθήστε να μαντέψετε τα συναισθήματα των ανθρώπων που παρουσιάζονται στον οθόνη σας. Ακόμη καλύτερη άσκηση είναι όμως, το να προσπαθείτε να νιώσετε τα συναισθήματα των ανθρώπων που υπάρχουν συνεχώς γύρω σας.

Πηγές : 

http://nro.sagepub.com/content/17/1/18    

http://inside-the-brain.com/2011/04/25/the-empathic-brain/

http://www.youtube.com/watch?v=7tRdDqXgsJ0